چالش ها و فرصت های قانونی شدن مسئولیت اجتماعی شرکتی
«رسانه مسئولیت اجتماعی»- احسان انصاری:مسئولیت اجتماعی شرکتی مفهوم نوینی است که در سال های اخیر وارد ایران شده است. این در حالی است که قرائت هایی که در طول این سال ها از این مفهوم صورت گرفته متفاوت بوده و هر سازمان و نهادی براساس وضعیتی که در آن قرار دارد برداشت متفاوتی از مسئولیت اجتماعی شرکتی انجام داده است.
برخی شرکت ها و بنگاه های اقتصادی مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکتی را به امور خیریه تقلیل داده و برخی نیز بیش از آنکه به اهداف متعالی مسئولیت اجتماعی شرکتی توجه کنند جنبه تبلیغاتی این مفهوم را بیشتر مورد نظر قرار داده و به این وسیله تلاش می کنند سود بیشتری به دست بیاورند.
تدوین استاندارد مسئولیت اجتماعی در سال های اخیر تا حدود زیادی به توسعه چارچوب های مسئولیت اجتماعی کمک کرده است.این اتفاق سبب شد بسیاری از قرائت های متفاوت از مفهوم مسئولیت اجتماعی از بین برود و قرائت های موجود هم پوشانی بیشتری با هم پیدا کند. اتفاقی که در سال های اخیر یک نقطه عطف در روند نهادینه شدن مسئولیت اجتماعی در کشور بوده است.
با این وجود به تازگی شائبه هایی مبنی بر قانونی شدن مسئولیت اجتماعی در ایران به وجود آمده و برخی تلاش ها در راستای قانونی کردن مسئولیت اجتماعی است. مهم ترین این تلاش ها رویکردی است که وزارت کار،تعاون و رفاه اجتماعی برای قانون شدن مسئولیت اجتماعی شرکتی در بین شرکت های دولتی انجام داده است.
اتفاقی که با گمانه زنی های زیادی درباره چشم انداز مسئولیت اجتماعی در ایران همراه بوده است. در شرایط کنونی تنها کشوری که مسئولیت اجتماعی شرکتی را به صورت قانونی اعمال می کند هند است و کشورهای دیگر رویکردهای دیگری را در این زمینه دنبال می کنند.
نکته مهم در این زمینه چشم اندازی است که مسئولیت اجتماعی شرکتی قانونی در کشور ایجاد می کند که به نظر می رسد همراه با چالش ها و فرصت هایی خواهد بود.این اتفاق دو پیامد مثبت به همراه خواهد داشت.
نخست اینکه قانونی شدن مسئولیت اجتماعی شرکتی موضوع مسئولیت اجتماعی شرکتی را از حالت غیر رسمی خارج کرده و شکل رسمی به این مفهوم می دهد. اتفاقی که می تواند در راستای نهادینه کردن مسئولیت اجتماعی شرکتی در بین افکار عمومی جامعه تأثیرگذار باشد.
بدون تردید قانون شدن مسئولیت اجتماعی شرکتی در کشور باعث جدی گرفتن این مفهوم توسط شرکت ها و بنگاه های اقتصادی و از سوی دیگر مطالبه گری مردم خواهد شد.
پیامد دوم این است که در صورتی که مسئولیت اجتماعی شرکتی در کشور قانونی شود دولت و مجلس وارد ساحت مسئولیت اجتماعی شرکتی می شوند و این مفهوم در کشور پشتوانه قانونی و نظارتی قوی پیدا می کند.این اتفاق باعث خواهد شد که مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکتی به عنوان یک مفهوم نوین از قدرت اجرایی و تأثیرگذاری بیشتری برخوردار شود.
بدون تردید در چنین شرایطی در دراز مدت مسئولیت اجتماعی شرکتی به یکی از اولویت های دستگاه های نظارتی و شرکت ها و بنگاه های اقتصادی تبدیل خواهد شد.
با این وجود قانونی شدن مسئولیت اجتماعی در ایرات همراه با چالش هایی خواهد بود.
نخستین چالش به ماهیت مسئولیت اجتماعی باز می گردد. برخی از کارشناسان و صاحب نظران بر این باورند که مسئولیت اجتماعی یک موضوع داوطلبانه است و باید به صورت داوطلبانه صورت بگیرد و اگر شکل قانونی و وظیفه به خود بگیرد معنای خود را از دست می دهد.
در چنین وضعیتی شرکت هایی که در زمینه مسئولیت اجتماعی شرکتی فعالیت می کنند براساس وظیفه و قانون به این کار مبادرت می کنند و به همین دلیل کیفیت فدای کمیت می شود و ممکن است مسیر مسئولیت اجتماعی تغییر کند.
چالش دوم این است که اگر مسئولیت اجتماعی شرکتی در کشور به صورت قانون تدوین شود و همه شرکت ها و بنگاه های اقتصادی براساس قانون موظف شوند در این زمینه فعالیت کنند رقابت بین شرکت ها برای تلاش بیشتر در زمینه مسئولیت اجتماعی شرکتی از بین می رود. این موضوع باعث خواهد شد ایده ها و خلاقیت های جدیدی از سوی شرکت ها در زمینه مسئولیت اجتماعی شرکتی ایجاد نشود و مسئولیت اجتماعی وضعیت یکنواختی پیدا کند.
به همین دلیل موضوع قانونی شدن مسئولیت اجتماعی در ایران نیاز به بررسی های بیشتر و مطالعات دقیق تری دارد تا بتواند به یک طرح دقیق و همراه با آینده نگری تبدیل شود.
Source link