«رسانه مسئولیت اجتماعی»- پیمان جهانیان:صنعت پتروشیمی در ایران یکی از صنایعی است که در زمینه مسئولیت اجتماعی اهتمام جدی دارد و برنامه های مدونی در زمینه مسئولیت اجتماعی تدوین کرده است.این رویکرد در زیرمجموعه برنامه ریزی های وزارت نفت در زمینه مسئولیت اجتماعی است که شامل صنعت پتروشیمی نیز می شود.
وزارت نفت یکی از نهادهایی است که در سال های اخیر به صورت جدی به موضوع مسئولیت اجتماعی توجه کرده است. رویکردی که می تواند به عنوان یک الگو برای سایر وزارتخانه ها و نهادها به شمار رود.
با این وجود و علی رغم تبلیغاتی که صنعت پتروشیمی در زمینه مسئولیت اجتماعی انجام می دهد اگر به صورت همزمان به سود و ضررهایی که جامعه محلی از صنعت پتروشیمی متحمل می شود توجه کنیم به این نتیجه می رسیم که ضررهایی که جامعه محلی از صنایع پتروشیمی متحمل می شود به مراتب بیشتر از سودی است که تبلیغات صنعت پتروشیمی درباره مسئولیت اجتماعی در جامعه محلی انجام می دهد.
واقعیت های جامعه محلی تحت تأثیر تبلیغات صنعت پتروشیمی
صنعت پتروشیمی در سال های اخیر تبلیغات زیادی روی مسئولیت اجتماعی در جامعه محلی انجام داده است. به عنوان مثال صنعت پتروشیمی مدعی است که در زمینه به کارگیری نیروهای بومی و یا استفاده از سرمایه انسانی جامعه محلی برنامه ریزی کرده و در این مسیر حرکت کرده است.
ادعایی که اگر چه واقعیت دارد اما به اندازی نیست که صنعت پتروشیمی درباره آن تبلیغ می کند.به عنوان مثال اگر به وضعیت اشتغال در منطقه عسلویه دقت کنیم متوجه می شویم به دلیل وضعیت بیکاری در کشور اغلب کسانی که در این منطقه کار می کنند به دلیل مزایایی بالایی که دارد بومی نیستند و بلکه از شهرهای دیگر کشور به این منطقه آمده اند.
نکته مهم تر اینکه صنعت پتروشیمی تلاش می کند ضرر وزیان های زیست محیطی جامعه محلی را کمرنگ کند و آن را در سایه اقداماتی که در زمینه مسئولیت اجتماعی انجام می دهد پوشش دهد. این در حالی است که اگر صنعت پتروشیمی به همه تعهدات زیست محیطی خود به صورت استاندارد عمل کند که دربرخی زمینه ها عمل نمی شود نیز متعهد باشد محیط زیست تحت تأثیر فعالیت های صنعتی در درازمدت با خسران مواجه می شود.
این خسران نیز بر روی اکوسیستم منطقه اعم از گونه های گیاهی،جانوری،آب،خاک و آلودگی هوا در بلند مدت خود را نشان خواهد داد.در نتیجه ضرری که صنایع به محیط زیست می زنند به هیچ عنوان قابل مقایسه با اقداماتی نیست که صنعت پتروشیمی در زمینه مسئولیت اجتماعی انجام می دهد و به شکل گسترده ای درباره آن تبلیغات انجام می دهد.
آیا اقتصاد جامعه محلی تغییر کرده است؟
وجود صنایع نفتی و پتروشیمی در مناطق جنوبی کشور به دلیل گردش سرمایه باید به اقتصاد جامعه محلی کمک کند و جامعه محلی از این گردش سرمایه متنفع شود.
این در حالی است که با نگاهی به وضعیت اقتصادی مناطق جنوب کشور که در آنها صنایع پتروشیمی وجود دارد به این نتیجه می رسیم که تغییری در وضعیت اقتصاد جامعه محلی در طول این سال ها صورت نگرفته و صنایع پتروشیمی در این زمینه که بتواند در اقتصاد جامعه محلی تحول جدی ایجاد کنند موفق نبوده اند. وضعیت زندگی مردم این مناطق و میزان فقری که در این مناطق وجود دارد به خوبی بیانگر این واقعیت است.
هر چند صنعت پتروشیمی در تبلیغات خود به صورت مرتب برخی پیشرفت های اقتصادی جامعه محلی را به خود منتسب می کند اما این پیشرفت ها در مناطق صنعتی طبیعی است و به فراخور وضعیتی که وجود دارد اتفاق می افتد. به هر حال صنایع با خود برکاتی نیز دارند که برجامعه محلی و به خصوص بر اقتصاد آن تأثیر گذار است.
با این وجود صنعت پتروشیمی برای توسعه اقتصادی جامعه محلی هدف گذاری نکرده و با برنامه ریزی از پیش تعیین شده به این کار مبادرت نورزیده است.این نکته به این معنا است که صنعت پتروشیمی تلاش می کند در عین حالی که از ظرفیت های طبیعی و انسانی جامعه محلی استفاده می کند به همان اندازه به جامعه محلی خدمات ارائه کند. در نتیجه برنامه ای برای توسعه پایدار ندارد و اگر دارد تنها در حد تئوری و حرف است و تا عمل فاصله دارد.
جامعه محلی هدف است نه وسیله
اگر صنعت پتروشیمی تلاش می کند در زمینه مسئولیت اجتماعی فعالیت کند باید این نکته را در نظر داشته باشد که جامعه محلی در مسیر توسعه پایدار به عنوان یک هدف مطرح است و نه وسیله. هدف صنعت پتروشیمی باید ارتقای ظرفیت های جامعه محلی در راستای توسعه پایدار باشد.
این در حالی است که صنعت پتروشیمی توسعه جامعه محلی را در اولویت نخست خود قرار نداده و بلکه بیشتر به دنبال گسترش دایره نفوذ خود در بین جامعه محلی تحت لوای مسئولیت اجتماعی است.
بدون تردید اگر قرار بود جامعه محلی به واسطه وجود صنایع مرتبط با وزارت نفت و به خصوص پتروشیمی توسعه اقتصادی پیدا کند حداقل باید نشانه هایی از آن در اقتصاد جامعه محلی و زندگی مردم این مناطق قابل مشاهده بود که در شرایط کنونی چنین وضعیتی وجود ندارد.
در نتیجه باید به اقدامات صنعت پتروشیمی در زمینه مسئولیت اجتماعی به صورت واقعی و معطوف به توسعه پایدار توجه کرد و نباید تحت تأثیر تبلیغاتی قرار گرفت که توسط صنعت پتروشیمی در زمینه مسئولیت اجتماعی صورت می گیرد.
Source link
